Zapewne wielu z nas słyszało o czymś takim jak zespół niespokojnych nóg. Nazwa ta przewija się często w telewizji czy internecie i kojarzona jest w szczególności z uporczywą potrzebą poruszania nogami. Szacuje się, że na to zaburzenie cierpi około 5% całej populacji a ryzyko zachorowania rośnie wraz z wiekiem. Czym tak naprawdę jest syndrom niespokojnych nóg i czy można skutecznie go wyeliminować? Na to i inne pytania znajdą Państwo odpowiedź w poniższym artykule.
Zespół niespokojnych nóg (ang. Restless Legs Syndrome) – ogólne informacje i przyczyny powstawania.
RLS to tak naprawdę zestaw objawów, które chory odczuwa w momencie nieporuszania nogami. Często powoduje odczucie swędzenia, szarpania, ciągnięcia czy pulsowania w okolicach nóg. Są to dokuczliwe objawy, które na dłuższą metę mogą stać się źródłem rozdrażnienia czy spadku nastroju. Symptomy te mogą występować w różnym nasileniu – od łagodnych skurczy po ból nie do zniesienia. Najbardziej intensywne objawy zwykle pojawiają się wieczorem i w nocy. Niestety nie ma konkretnej odpowiedzi na pytanie co stoi za pojawieniem się tego syndromu. Niektórzy pacjenci wykazują objawy już we wcześniejszym okresie życia – dlatego też może to być spowodowane czynnikami genetycznymi. Specjaliści uważają, że RLS może być powiązany z wytwarzaniem dopaminy przez organizm. Wiele schorzeń medycznych może mieć wpływ na występowanie syndromu niespokojnych nóg. Możemy do nich zaliczyć:
- niedobór żelaza,
- cukrzycę,
- reumatoidalne zapalenie stawów,
- chorobę Parkinsona,
- niewydolność nerek,
- ciążę (szczególnie ostatni trymestr),
- polineuropatię,
- niektóre leki przeciwdepresyjne a także leki na przeziębienie czy alergię.
Jak prawidłowo diagnozować zespół niespokojnych nóg?
Nie istnieje konkretny test, który mógłby pomóc zdiagnozować RLS. Diagnoza zespołu niespokojnych nóg opiera się jedynie na podstawie oceny lekarskiej i wywiadu. Głównymi kryteriami, które bierze się pod uwagę to przede wszystkim silna potrzeba poruszania nogami, która nasila się wieczorami lub w nocy. Chęć ta jest najbardziej dotkliwa podczas braku aktywności a ruchy przynoszą chwilową ulgę w dyskomforcie czy bólu. Oprócz wywiadu cenne jest również przeprowadzenie badań fizykalnych, neurologicznych a także badań krwi. Pomoże to wykluczyć inne schorzenia, które mogłyby przyczynić się do powstawania takich objawów.
Czy zespół niespokojnych nóg można wyleczyć?
Nie ma skutecznego leku na RLS. Leczenie polega jedynie na łagodzeniu lub minimalizowaniu objawów jakie ten syndrom wywołuje. W przypadku łagodnej postaci stosuje się różne zabiegi mające na celu przyniesienie ulgi. Zalicza się do nich:
- redukcję stresu,
- regularne ćwiczenia (należy jednak unikać intensywnych ćwiczeń na kilka godzin przed snem),
- moczenie nóg w ciepłej wodzie,
- stosowanie poduszki grzewczej czy zimnego kompresu,
- masaże, rozciąganie czy akupresurę,
- wyłączenie z diety kofeiny, alkoholu oraz nikotyny.
